انجام واکسیناسیون کرونا به یکی از معضلات جدی جامعه و دولت ایران بدل شده است. روند واکسیناسیون تا کنون به بهانه‌های مختلف به کندی پیش رفته است. واکسیناسیون در ایران گاه اسیر ایدئولوژی، گاه اسیر سود جویی و گاه به مانع تحریم‌ها برخورد کرده است. دست به دست دادن این عوامل باعث شده است که روند واکسیناسیون در کشور به کندی پیش رود. از سوی دیگر اخبار حکایت از آن داشته‌اند که تلاش برای تولید واکسن داخلی یکی از موانع واردات واکسن تا کنون بوده است. تلاشی که بر اساس گفته‌های مقامات ستاد مبارزه با کرونا احتمالاً تا دو سال دیگر هم به صورت مطلوب محقق نخواهد شد.
واکسیناسیون و دولت جدید
بیش از یک ماه از آغاز به کار دولت جدید در ایران می‌گذرد. همزمان، آمار مبتلایان به کرونا و مرگ و میر ناشی از آن نیز در کشور افزایش یافته است. از این رو رئیس جمهور جدید گفته است:
اولویت دولتم مهار کرونا و سرعت بخشیدن به واکسیناسیون است
دیروز ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران، در نخستین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با اشاره به اینکه راه‌های مذاکره با غرب بسته نیست و دولت آمادگی برای مذاکره دارد، بار دیگر بر برنامه دولتش در راستای واکسیناسیون تاکید کرده و گفت هم وارد کردن واکسن از خارج و هم حمایت از تولید واکسن داخلی جزو برنامه‌های دولت اوست.
در حالی که دولت حسن روحانی نتوانست و یا بنا به گفته مسئولانش نگذاشتند که واکسن وارد کند، اما از آغاز شهریور ماه، شاهد انجام توافقات برای واردات واکسن به ایران هستیم. به نظر می‌رسد که بار اصلی این مسئولیت را سازمان هلال احمر ایران بر عهده دارد.
سازمان هلال احمر در هفته اول شهریور ماه از انجام مذاکرات با چهار شرکت سازنده واکسن (سینوفارم، اسپوتنیک، جانسون اند جانسون و آسترازنکا) خبر داد. در نتیجه این مذاکرات بود که این سازمان اعلام کرد:«در شهریورماه ۲۰ میلیون دز و در ماه‌های مهر و آبان، هرماه ۳۰ میلیون دز واکسن به کشور وارد کشور خواهد شد».
در راستای همین قراردادهای واردات، وزیر جدید بهداشت بهرام عین‌اللهی گفت که واکسیناسیون را تا دهه فجر امسال پایان خواهیم داد. اما گزارش‌هایی که این وزارت خانه منتشر کرده بود، از سازمان بهداشت جهانی تا چین و روسیه را متهم به بدعهدی برای تامین واکسن می‌کرد. این در حالی بود که فازبندی اعلام شده از سوی خود این سازمان برای انجام واکسیناسیون با تاخیر جدی مواجه است.
چالش‌های پیش رو و اقدامات برای واردات واکسن
همزمان با این وعده‌ها مراکز مختلف درمانی، در آغاز هفته دوم شهریور ماه از نبود واکسن برای انجام واکسیناسیون خبر دادند. همچنین برخی از استان‌ها از روند ناعادلانه توزیع واکسن شکایت کردند. در حالی که هر هفته ۲۵ تا ۳۰ هزار دز واکسن به استان اردبیل وارد می‌شود، مقامات استان کرمانشاه از تزریق روزانه ۲۰ تا ۳۰ هزار دوز واکسن کرونا در این استان خبر داده‌اند.
آمار مبتلایان به این بیماری و مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران هنوز هم یکی از بالاترین نرخ‌های جهانی است. بر اساس آخرین داده‌ها تاکنون ۱۱۰ هزار نفر بر اثر این بیماری جان باخته و بیش از ۵ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر به آن مبتلا شده‌اند، این در حالی است که بر اساس آمار وزارت بهداشت تا امروز (۱۴ شهریور)، تنها ۲۹ میلیون دز واکسن تزریق شده است.
بر اساس آمار منتشر شده، ایران یکی از پایین‌ترین نرخ‌های انجام واکسیناسیون عمومی در آسیا را داراست. همین امر، یکی از عواملی رکود اقتصادی در کشور دانسته شده است.
در کنار این خبرها تولید واکسن خبر شوکه آور دیگر این بود که روسیه با شرکت اکتوور در ایران قرارداد بسته‌اند تا واکسن اسپوتنیک در ایران تولید شود اما تولیدات این کارخانه نه به ایران بلکه به روسیه تحویل داده می‌شوند.
اگرچه برخی از فعالان سیاسی از اعلام نشدن طرف قراردادهای واکسن در ایران و نوع واکسن وارداتی از سوی دولت انتقاد کرده‌اند اما به هر روی، واردات ۱ میلیون و ۴۴۹ هزار دز واکسن آسترازنکا در ۱۱ شهریور و واردات ۵ میلیون دُز واکسن در روز ۱۴ شهریور از سوی سازمان هلال احمر و وعده وزیر بهداشت، مبنی بر اینکه هفته آینده ۱۹ میلیون دز واکسن وارد کشور می‌شود، نگرانی‌ها برای محقق شدن واکسیناسیون گسترده را کاهش داده است.
