دیدهبان حقوق بشر سازمان ملل متحد، روز جمعه ۱۸ نوامبر ۲۰۲۲ با انتشار بیانیهای اعلام کرد:«ترکیه دهها هزار پناهجوی افغانستانی را در مرز زمینی این کشور به سمت ایران رانده است. ایران هم این مهاجران بازگرداندهشده را مستقیماً به افغانستان اخراج میکند».
بر اساس این گزارش، دولت ترکیه پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، تاکنون دهها هزار شهروند افغانستانی را از مرزهای خود رانده یا بدون اینکه به درخواست و ادعای پناهندگیشان رسیدگی شود، آنها را مستقیما به افغانستان اخراج کردهاست. اداره مهاجرت ترکیه پیشتراعلام کرده بود تا ۲۰ اکتبر ۲۰۲۲، از ورود غیرقانونی بیش از ۲۳۸ هزار مهاجر جلوگیری کرده که بیشتر این مهاجرین افغان بوده اند.
در گزارش دیدبان حقوق بشر آمده است: «اینگونه عقبراندنها، هنجارهای متعدد حقوق بشر را نقض میکند؛ از جمله ممنوعیت اخراج دستهجمعی بر اساس کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، حق رسیدگی عادلانه در میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و اصل عدم بازگرداندن پناهندگان طبق کنوانسیون ۱۹۵۱، که بازگرداندن افراد به مکانهایی که زندگی یا آزادی آنها در معرض تهدید قرار میگیرد را ممنوع میکند».
بیل فرلیک، مدیر حقوق پناهندگان و مهاجران دیدهبان حقوق بشر تصریح کرد: «ترکیه باید فوراً روند پسراندن پناهجویان از مرزهای خود را متوقف کرده و به همه پناهجویان افغانستان که در معرض اخراج هستند نیز فرصت دهد درخواست پناهندگی خود را ارائه کنند».
کشور ترکیه میزبان ۳.۹ میلیون مهاجر از کشورهای مختلف است که ۳۲۰ هزار نفر از این مهاجران را شهروندان افغانستان تشکیل میدهند.
