ازجلمه – دیروز ۲۰ ژانویه وزرای خارجه ترکیه و اسرائیل با یکدیگر به صورت تلفنی گفتگو کردند. این گفتگو که بعد از ۱۳ سال انجام میشد نوید بهبود روابط میان این دو کشور را میدهد. دو کشوری که از سال ۲۰۱۰ به این سو چندان تماس مستقیمی با هم نداشتهاند.
مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه شامگاه ۲۰ ژانویه با «یائیر لاپید» وزیر امور خارجه اسرائیل تلفنی گفتگو کرد. به گفته ترکیه، این تماس در پی ابتلای همتای اسرائیلی آقای چاووش اوغلو به ویروس کرونا و «برای احوالپرسی» صورت گرفت.
در ابتدای این هفته نیز رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه با همتای اسرائیلی خود «اسحاق هرتزوگ» تماس تلفنی برقرار کرده بود. در این تماس آقای اردوغان فوت مادر رئیس جمهور اسرائیل را تسلیت گفته و هرتزوگ را به ترکیه دعوت کرد.
پیشتر نیز این دو مقام سیاسی در سال ۲۰۲۱ با یکدیگر گفتگو کرده بودند. اردوغان معتقد است: «روابط ترکیه و اسرائیل برای امنیت و ثبات خاورمیانه مهم است و در صورت وجود تفاهم متقابل در موضوعات دوجانبه و منطقهای، میتوان اختلاف نظرها را به حداقل رساند». پس از آن بود که «عمر چلیک» سخنگوی حزب عدالت و توسعه گفت: «ترکیه و اسرائیل توافق کردند گام هایی برای عادی سازی روابط بردارند»
در دسامبر ۲۰۲۱ نیز اقای اردوغان در دیدار با اعضای جامعه یهودیان ترکیه و اتحاد خاخام های کشورهای اسلامی در آنکارا گفت: «روابط ترکیه و اسرائیل برای ثبات و امنیت منطقه ما حیاتی است».
روابط ترکیه و اسرائیل در سالهای گذشته تیره شده بود. اوج تنش زمانی بود که در ۳۱ ماه می سال ۲۰۱۰ و در میانه نبرد اسرائیل در غزه، کماندوهای واحد شایتت ۱۳ ارتش اسرائیل به ناوگان دریایی حامل کمکهای بشردوستانه ترکیه تحت عنوان «ناوگان آزادی» که به سوی باریکهٔ غزه حرکت میکرد آتش گشودند. در این حادثه ۱۰ فعال حقوق بشری ترکیه جان خود را از دست دادند.
سیاست ترکیه در برابر اسرائیل در طول ۲۰ سال گذشته، عدم دخالت در روابط اقتصادی، فرهنگی و ورزشی میان دو کشور و در عین حال انتقادهای صریح و اقدامات دیپلماتیک و بشردوستانه دربرابر اقدامات اسرائیل در برابر شهروندان فلسطینی در سرزمینهای اشغالی بوده است.
زمانی که در دسامبر سال ۲۰۲۱، خبرگزاری آناتولی از رئیس جمهوری ترکیه دعوت کرد تا «عکس سال» این خبرگزاری را از میان عکسهای نامزد شده انتخاب کند، آقای اردوغان این عکس را انتخاب کرد؛ تصویری از نظامیان ارتش اسرائیل که «اسماعیل النیکبیر، نوجوان ۱۰ ساله فلسطینی در شهر الخلیل را بازداشت کردهاند.
حمایت از شهروندان فلسطینی دربرابر دولت اسرائیل یک اصل کلی در میان تمام گروههای سیاسی و مردمی ترکیه، فارغ از هر اندیشه دینی و سیاسی است.