بر اساس تازهترین گزارشی که اتاق بازرگانی ایران منتشر کرده، در این اوضاع اقتصادی و در حالی که اروپا نگران زمستان پیش رو است، ایران نه تنها نتوانسته بازار انرژی جدیدی پیدا کند، بلکه نام ایران از لیست ۱۰ صادر کننده انرژی جهان خارج شده است.
اتاق بازرگانی جمهوری اسلامی اعلام کرده است که ایران با وجودی که دومین دارنده ذخایر گازی در جهان است، اما در میان ۱۰ صادرکننده بزرگ قرار ندارد.
این در حالی است که بر اثر تحریمهای جدید اروپا علیه روسیه، اروپا نگران زمستان آینده است و برای تأمین گاز خود نیاز به کشورهای دیگر دارد.
ایران با قطر بزرگترین میدان گازی مشترک جهان را دارد که در ایران میدان گازی پارس جنوبی و در قطر گنبد شمالی نام دارد. دو سوم این میدان گازی در آبهای قطر و تنها یکسوم آن در آبهای ایران است. در یک سو ایران به دلیل تحریمها و سوءمدیریت در سرمایهگذاری برای توسعه فازهای مختلف پروژه پارس جنوبی با مشکل روبهرو شده و در سوی دیگر با برداشت فزایندهتر قطر منابع گاز بخش ایرانی هم به سمت بخش قطری سرازیر خواهد شد.
برداشت قطر از این میدان گازی از ۷۷ میلیون تن گاز مایع به ۱۲۰ میلیون تن گاز در سال ۲۰۲۶ میرسد.
در تحولات منطقهای امارات بر بازار انرژی اروپا تمرکز کرده و از وابستگی به بازارهای آسیایی خود کم کرده است.
روسیه هم سعی کرده از جنگ علیه اوکراین بیشترین بهره را ببرد. رویترز اخیراً ادعا کرده که روسیه به دنبال دریافت درهم امارات متحده عربی برای صادرات نفت به برخی از مشتریان هندی است. رویترز مدعی است این امر به پالایشگاههای هندی که به دلیل هزینههای بالای حملونقل بهندرت نفت روسیه را خریداری میکردند، فرصتی برای افزایش واردات با تخفیفهای سنگین در مقایسه با نفت خام برنت و خاورمیانه فراهم کرد.
مقامات طالبان و پاکستان هم به توافق تجاری جدیدی دستیافتهاند که بر مبنای آن رفتوآمد آزاد کامیونهای باربری میان افغانستان و پاکستان از ماه اوت ۲۰۲۲ آغاز خواهد شد و اسلامآباد بر کالاهای صادراتی و ترانزیتی افغانستان محدودیتی وضع نخواهد کرد. این محدودیت حتی به صادرات بر هند نیز وضع نخواهد شد.
به گزارش تجارتنیوز، پس از جنگ اوکراین هر کدام از کشورهای تولیدکننده گاز، سهم جدیدی از بازار انرژی جهان را تصاحب کردند. امارات بر بازار انرژی اروپا تمرکز کرده، روسیه در تلاش است که گاز خود را به هند صادر کند و افغانستان و پاکستان هم راهکار جدیدی برای صادرات گاز اتخاذ کردهاند.
اتاق بازرگانی ایران میگوید ایران افزون بر مشتریان نفتی، مشتریان و بازار گاز را هم از دست داده است و با تشدید تحریمهای آمریکا، تنها کشورهای باقیمانده هم واردات نفت خود از ایران را متوقف کردند و چین در حال حاضر تنها مشتری نفتی ایران است که آن را با تخفیف بسیار بالا میخرد.
بهگزارش رویترز «ایران ماهانه ۱۵ میلیون بشکه نفت به چین صادر میکند و برای فروش هر بشکه نفت بین ۵ تا ۶ دلار تخفیف میدهد». این به معنای تخفیف سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان است.
پیش از این، حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان قیر و فرآوردههای نفتی به تجارتنیوز گفته بود:«ما ناچاریم، نفت را همراه فرآوردههای نفتی یا مخلوط با نفت کشورهای دیگر بفروشیم. گاهی حتی نفت را به اسم کشورهای دیگر میفروشیم».
نفت ایران براساس گزارشهای رویترز و بلومبرگ به اسم نفت عمان، امارت متحده عربی و مالزی به پالایشگاههای چینی صادر میشود.