۱۵ اکتبر؛ روز جهانی عصای سپید

شاید برای شما هم سوال شده باشد که چرا به اندازه‌ای که در ترکیه نابینا و معلول می‌بینیم در خیابان‌های ایران این تعداد را نمی‌بینیم. دلیلش خیلی ساده است. ترکیه خیلی وقت است که معلولین را جزو جامعه می‌داند و هیچ فرقی بین شهروند معلول و غیرمعلول نمی‌گذارد. بلکه ارزش و امتیازهای بیشتری به معلولین می‌دهد. مناسبت‌هایی که فقط مختص آن‌هاست، محل کاری که مخصوص آن‌هاست. نه با نگاه ترحم بلکه برای راحت‌سازی شرایط آنان و پذیرفته شدن در جامعه. پس معلولان ترکیه دلیلی برای خانه‌نشینی ندارند. برای پنهان شدن از نگاه‌های ترحم‌آمیز و تعجب‌آمیز جامعه. 

براساس آمار سازمان بهزیستی ۲۲ مهر ۱۴۰۰ حدود ۲۰۰هزار نابینا و ۶۰۰کم‌بینا در ایران وجود دارد و این تعداد در ترکیه به ۲۸۲ هزار نفر می‌رسد. 

بر اساس آمار نهاد معلولین ترکیه از سال ۲۰۱۹ از ۵۵ هزار معلول استخدام شده در شرکت‌ها حدود ۱۱ هزار نفر از آنان روشن دل هستند. و این آمار از ایران در دسترس نیست. احتمالا چون اهمیتی داده نمی‌شود یا چنین آماری به کل تعطیل است و موجود نیست. 

علی‌اکبر جمالی، مدیرعامل انجمن نابینایان ایران، دیروز در گفتگو با همشهری گفت:«نخستین و اساسی‌ترین مطالبه معلولان به‌ویژه نابینایان و کم‌بینایان، مناسب‌سازی‌ معابر است. هیچ‌یک از کلانشهرهای کشور در راستای عبور و مرور امن و ایمن معلولان جسمی و حرکتی و حتی نابینایان مناسب‌سازی‌ نشده‌اند».

این در حالی است که در کلانشهرهای ترکیه قدم به قدم راه بروید در معابر عمومی نشانی از خطوط زرد برجسته‌ای را می‌بینید که نابینایان را راهنمایی می‌کند. یا حتی آسانسورهای کوچکی را می‌توانید کنار چهار یا پنج پله ببینید که برای افراد سوار بر ویلچر گذاشته شده. 

امکاناتی که در اختیار نابینایان ایران قرار گذاشته می‌شود بسیار محدود است. برای مثال مجموعه ورزشی ویژه نابینایان در ایران وجود ندارد، از این‌رو انجمن نابینایان ایران خواستار حمایت مدیریت شهری در این زمینه است. در ایران حتی چراغ‌های راهنمایی نیز هوشمند نشده‌اند. در ترکیه شما اگر دستتان را جلوی دستگاه چراغ راهنمایی بگیرید، بلندگوهای دستگاه به فرد نابینا می‌گویند که چه زمانی می‌تواند به سمت دیگر خیابان برود. 

بهره‌مندی از امکانات شهر مانند فضاهای سبز و بوستان‌ها، مجموعه‌های فرهنگی و ورزشی، وسایل حمل‌ونقل عمومی و حتی تردد سهل و آسان در معابر و گذر امن و ایمن از تقاطع‌ها و… حقوق شهروندی محسوب می‌شوند؛ حقوقی که معلولان از آن در ایران محرومند و با توجه به اقداماتی که مدیریت شهری در دوره‌های گذشته انجام داده، هنوز حتی تهران برای این افراد مناسب‌سازی‌ نشده است. به‌گفته مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک تهران سیستم‌های صوتی هوشمند توسط شرکت‌های دانش بنیان طراحی شده‌اند و قابلیت تغییر سیستم صوتی را دارند. او گفت: «در ابتدا هشدار این سیستم با صدای بوق همراه بود که سبب آزار شهروندان می‌شد، از این‌رو با تغییر صوت اکنون هشدار با صدای انسان گفته می‌شود که مورد استقبال هم قرار گرفته است».

امروز روز جهانی عصای سفید نامیده شده است. یک مراسم بزرگداشت ملی که از سال ۱۹۶۴ میلادی در آمریکا برگزار می‌شود. این روز برای پاسداشت و گرامیداشت دستاوردهای کسان نابینا که چه به گونهٔ مادرزادی نابینا زاده شده‌اند و چه با بروز رخدادهای ناگوار و بر سر حوادث نابینا شده‌اند جشن گرفته می‌شود. 

photo:getty

پیشنهاد می‌کنیم برای این‌که زندگی یک نابینا را تجربه کنید به موزه‌ دیالوگ واقع در ایستگاه مترو گایرتپه استانبول بروید. هدف از بازگشایی این موزه این است که به پروژه‌های مربوط به گسترش فعالیت‌های ناشنوایان و نابینایان و تحقیقات پیرامون آسان‌سازی زندگی آنان کمک کند و علاوه‌ بر این مکانی برای آموختن و چشیدن تجربه زیستی آنان برای مردم دیگر باشد. 

ساعات بازدید این موزه، داخل هفته به علاوه روزهای شنبه از ساعت ۱۱ تا ۱۸:۳۰ و روزهای یکشنبه از ۱۲ تا ۱۸:۳۰ است. قیمت بلیت این موزه برای بزرگسال ۴۹ لیر بوده و برای دانشجویان و ۶۵ سال به بالا ۳۳ لیر است. 

Turkcell Dialog Müzesi